Kijk naar mij… nee, naar mij…
Mijn ogen worden aan alle kanten verleid. Tientallen portretten staren me aan. Jong, oud, verlegen, kwetsbaar, zelfverzekerd, gretig. Terwijl ze nergens om vragen willen ze toch gezien worden. Net als de geheimzinnige Mona Lisa ooit. Net als het ontwapenende Meisje met de parel.
Pakweg 400 jaar, vele kunst stromingen en portretten later zit ik in het portretatelier bij Claar van Leent in Diepenveen.
In het hier en nu draait het om Peter. Hij zit – mooi uitgelicht – in een comfortabele leren fauteuil. Omringd door vier cursisten achter hun schildersezel. Hun canvasdoeken nog leeg.
Anita, Irene, Karin en Anja zijn al drie dagen onderweg. Elke dag zetten ze een nieuw portret op. Peter is het 3e levende model dat deze 5-daagse zomercursus aanschuift. Schilderen vanaf een foto gebeurt in dit atelier alleen als het echt niet anders kan.
Grote lijnen
Een foto is een momentopname waarop slechts een split second is vastgelegd. Peter daarentegen staat 2 dagen lang tot hun beschikking. Naarmate de tijd vordert, zien we – letterlijk en figuurlijk – steeds meer van hem. Al voor de koffie zijn er vier varianten. Dat begint met de contouren. Drie keer kijken luidt het adagium en dan een penseelstreek. ‘Begin nooit met de ogen… vanaf een afstand herken je iemand echt niet aan zijn ogen. Wel aan de vorm van zijn schedel.’
Clair obscur
Karin volgt als eerste de schaduwlijn die over Peters gezicht en schouders valt. De grens tussen licht en donker. Het is de tweede van de drie basistechnieken die je leert bij Claar. Het chiaroscuro of clair-obscur waarmee diepte en volume wordt gesuggereerd. ‘Als je die techniek beheerst kun je verder met je eigen creativiteit en loop je minder snel vast.’ En ja, op Karins doek begint al een echte Peter te ontstaan.
Beperkt palet
De vier vrouwen scheppen elk een eigen Peter. Na de contouren en de licht/schaduwlijnen volgt basisregel drie: In de schilderkunst bekend als het ‘beperkt palet’. Gebruikt worden alleen de kleuren ivoorzwart, titaniumwit, okergeel en cadmiumrood. Mengen levert een breed scala aan nuances en daarmee een verbazingwekkend levendig portret. Uiteraard zijn de cursisten vrij om later meer kleur toe te voegen. Voor nu geldt de basis.
‘Met losse handen’
Je kunt kiezen voor een 5-daagse cursus. Aaneengesloten of verspreid met tussenpozen. Centraal staat de klassieke portretmethode. Met die basis kun je thuis aan de slag en eindeloos experimenteren. ‘Vergelijk het met fietsen’ zegt Irene , je moet eerst leren fietsen voordat je handen los kunnen. Zo is het met portretschilderen ook.’
Gun jij jezelf de basistechnieken van portretschilderen? Meld je dan aan voor een cursus Portretschilderen naar levend model!